اثر عصاره آبی بخشهای هوایی گیاه سداب بر اسپرماتوژنز در موشهای نابالغ balb/c

زمینه و هدف: گیاه سداب(rg=ruta graveolens) در گذشته به منظور کاهش قوای جنسی در مردان و سقط جنین در خانم ها کاربرد داشته است. لذا در این مطالعه به طور تجربی اثر عصاره آبی این گیاه بر بافت بیضه و میزان اسپرماتوژنز مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این مطالعه که از نوع تجربی می باشد، حیوانات مورد آزمایش به 3 گروه تقسیم بندی شدند. گروه کنترل که هیچ ماده ای دریافت نکردند، گروه vehicle که فقط سرم فیزیولوژیک دریافت نمودند و گروه تجربی که عصاره گیاه ruta را دریافت نمودند. ld50(lethal dose 50) عصاره، به میزان 560 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن تعیین شد. براین اساس، دوز sub ld50 عصاره آبی به میزان 280 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن به روش درون صفاقی به صورت یک روز در میان در طی یک هفته تزریق شد. یک ماه پس از آخرین تزریق، حیوانات بیهوش شدند و خون استخراج شده از بطن چپ قلب جهت اندازه گیری هورمون، سانتریفوژ گردید. بافت بیضه، استخراج و وزن شد، سپس جهت مطالعات بافت شناسی، فیکس شد. در این مطالعه، به منظور بررسی نتایج آماری از تست anova و tukey استفاده شده است. یافته ها: مقایسه وزن بدن و بیضه ها، اختلاف معنی داری در بین گروه های آزمایشی نشان نداد. از نظر آماری، کاهش سلولهای اسپرماتوژنیک(اسپرماتوگونی a با 01/0p< و اسپرماتوسیت اولیه با 05/0p<) بین گروه تجربی با کنترل و vehicle معنی دار بود. در تعداد اسپرماتوگونی b، اسپرماتید و اسپرماتوزویید، بین گروه های آزمایشی اختلاف معنی داری مشاهده نشد. افزایش ضخامت غلاف سفید بیضه و کاهش سلولهای سرتولی در گروه تجربی نسبت به کنترل با 01/0p< و نسبت به گروه vehicle با 05/0p<، معنی دار بود. کاهش تعداد سلولهای لیدیگ، سطح هورمون تستوسترون و lh(luteinizing hormone) سرم در گروه تجربی نسبت به سایر گروه ها معنی دار نبود. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که عصاره آبی rg می تواند روی فعالیت سیستم تولید مثلی، اثر کاهشی داشته باشد و احتمالاً می تواند به عنوان ماده ای جهت کنترل موالید، مفید واقع شود.